نوزادان زبان مشترکی برای بیان نیازها و احساسات خود ندارند و گریه یا بیتابی، اصلیترین راه ارتباطی آنها با والدین است. بسیاری از پدر و مادرها در ماههای ابتدایی زندگی فرزندشان با این موضوع مواجه میشوند که نوزاد بهطور مکرر بیقرار است و گریه میکند. آگاهی از دلایل اصلی بیتابی نوزاد میتواند به والدین کمک کند تا با آرامش بیشتری به نیازهای کودک پاسخ دهند و شرایطی مناسب برای رشد و سلامت او فراهم کنند.
۱. گرسنگی و نیاز به تغذیه
گرسنگی شایعترین دلیل گریه نوزاد است. دستگاه گوارش نوزادان کوچک بوده و نمیتواند حجم زیادی از شیر را در خود نگه دارد؛ بنابراین آنها باید در فواصل زمانی کوتاهتر تغذیه شوند. بیتابی همراه با مکیدن انگشت، چرخاندن سر به دنبال پستان یا شیشه شیر، از نشانههای گرسنگی نوزاد است.
۲. نیاز به خواب
گاهی والدین تصور میکنند که نوزاد تنها با گریه به چیزی نیاز دارد، درحالیکه خستگی و کمخوابی نیز یکی از عوامل مهم بیتابی است. نوزادان در ماههای اولیه روزانه به ۱۴ تا ۱۷ ساعت خواب نیاز دارند. اگر محیط پرنور، پر سر و صدا یا بیشازحد شلوغ باشد، خواب نوزاد مختل شده و بیقراری او بیشتر میشود.
۳. مشکلات گوارشی (کولیک و نفخ)
کولیک یا دلدردهای دورهای یکی از دلایل رایج گریههای شدید نوزاد است. در این حالت کودک بهطور ناگهانی شروع به گریه میکند، پاهایش را جمع کرده و صورتش سرخ میشود. نفخ، یبوست یا حساسیت به برخی ترکیبات موجود در شیر مادر یا شیر خشک نیز میتواند باعث بیتابی شود.
۴. نیاز به تعویض پوشک
پوشک خیس یا کثیف برای نوزاد بسیار آزاردهنده است و معمولاً به گریه و بیتابی منجر میشود. مراقبت منظم و تعویض به موقع پوشک، نه تنها بیقراری نوزاد را کاهش میدهد بلکه از عفونتهای پوستی نیز پیشگیری میکند.
۵. نیاز به آغوش و تماس عاطفی
نوزادان به نزدیکی و تماس جسمی با والدین نیاز دارند. بغل کردن، تماس پوست با پوست و شنیدن صدای قلب یا صدای آرام والدین، احساس امنیت به نوزاد میدهد. در بسیاری از مواقع، بیتابی نوزاد تنها به دلیل نیاز به محبت و توجه است، نه مشکل جسمی.
۶. تغییرات دما و ناراحتی محیطی
گرما یا سرمای بیش از حد، لباس تنگ یا گشاد، یا حتی نور شدید میتواند نوزاد را بیقرار کند. نوزادان توانایی تنظیم دمای بدن را بهخوبی ندارند، بنابراین والدین باید شرایط محیطی را متناسب با وضعیت بدن کودک تنظیم کنند.
۷. بیماری یا درد
گاهی اوقات بیتابی نوزاد نشانه بیماری یا ناراحتی جسمی است. تب، عفونت گوش، مشکلات تنفسی یا حساسیتهای پوستی میتواند باعث گریههای مکرر و غیرمعمول شود. در چنین شرایطی مشاوره با پزشک ضروری است.
بیتابی نوزاد همیشه نشانه وجود مشکل جدی نیست و در بسیاری موارد راهی طبیعی برای بیان نیازهایشان است. والدین با شناخت دلایل رایج بیتابی میتوانند سریعتر علت گریه را تشخیص دهند و با آرامش و دلسوزی به نیاز نوزاد پاسخ دهند. درعینحال، اگر گریهها شدید، طولانی و غیرقابل کنترل باشند یا با علائم دیگری مثل تب و بیحالی همراه شوند، مراجعه به پزشک بهترین اقدام خواهد بود.
